İhracatın doğru bir şekilde yapılabilmesi için kullanılan temel belgeler şunlardır:
1. Fatura (Commercial Invoice)
- Açıklama: İhracatçı tarafından düzenlenen, satıcı ve alıcı arasında malın satışını ve ödenecek tutarı belirten belgedir. Fatura, gümrük işlemleri ve ithalatçı ülkedeki vergi düzenlemeleri için gereklidir.
- İçerik: Malların tanımı, miktarı, fiyatı, teslim şartları, ödeme koşulları ve diğer ticari bilgileri içerir.
2. Konşimento (Bill of Lading – B/L)
- Açıklama: Taşıyıcı tarafından düzenlenen, malların taşıma sürecinde teslim alındığını ve alıcıya teslim edileceğini belirten belgedir. Konşimento, aynı zamanda mülkiyet belgesi olup, malın alıcıya teslimini garanti eder.
- Türleri:
- Deniz Konşimentosu (Ocean Bill of Lading): Deniz yoluyla taşınan mallar için.
- Hava Konşimentosu (Air Waybill): Hava yoluyla taşınan mallar için.
- Taşıma Belgesi (Waybill): Kara yoluyla taşınan mallar için.
3. Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin)
- Açıklama: Malın üretildiği veya işlendiği ülkeyi belirten resmi belgedir. Gümrük işlemleri ve ithalat vergilerinin hesaplanmasında önemli rol oynar.
- İçerik: Ürünün menşeini (hangi ülkede üretildiği), üretici bilgilerini ve gümrük yetkilisi tarafından onaylanmış bir sertifikayı içerir.
- Kullanım Alanı: İhracatçının tercih ettiği hedef pazarlarda, özellikle serbest ticaret anlaşmalarına tabi ülkelerde, ürünün menşeinin belirlenmesi için gereklidir.
4. Fumigasyon Sertifikası (Fumigation Certificate)
- Açıklama: Tarım ürünlerinin veya diğer organik malzemelerin, zararlılardan arındırıldığını ve fumigasyon işleminden geçtiğini belgeleyen resmi belgedir.
- Kullanım Alanı: Özellikle tarım ürünleri, odun, kağıt ve diğer organik malzemelerin ihracatında kullanılır.
5. Sigorta Poliçesi (Insurance Certificate)
- Açıklama: Taşıma sırasında oluşabilecek hasarlara karşı malın sigortalandığını gösteren belgedir. Sigorta poliçesi, taşıma ve teslimat sürecindeki olası risklere karşı güvence sağlar.
- İçerik: Sigorta türü (kara, deniz, hava taşıması), sigorta bedeli ve teminatlar hakkında detaylı bilgi içerir.
6. Gümrük Beyannamesi (Customs Declaration)
- Açıklama: İhracatın yasal olarak yapılabilmesi için gerekli olan, malların ve işlemin gümrük makamlarına bildirildiği belgedir. Gümrük beyannamesi, malların ülkeye girişini ve çıkışını izlemek için kullanılır.
- İçerik: İhracatçı ve alıcı bilgileri, malların tarife cetveline göre sınıflandırılması, malın değerinin belirtilmesi gibi bilgiler içerir.
7. Taşıma Sözleşmesi (Transport Contract)
- Açıklama: İhracatçı ile taşıyıcı arasındaki taşımacılık hizmeti ile ilgili yapılan anlaşmayı belirten belgedir. Bu belge, taşıma koşullarını, teslimat yerini, taşıma süresini ve taşıyıcının sorumluluklarını içerir.
- Kullanım Alanı: Yük taşımacılığının güvenli ve düzenli bir şekilde yapılabilmesi için gereklidir.
8. Sağlık Sertifikası (Health Certificate)
- Açıklama: Tarım ve hayvansal ürünler için gerekli bir belgedir ve ürünlerin sağlık koşullarına uygun olduğunu, herhangi bir hastalık veya zararlı madde taşımadığını belgeler.
- Kullanım Alanı: Genellikle gıda, et, süt ve hayvansal ürünlerin ihracatında kullanılır.
9. Kalite Sertifikası (Quality Certificate)
- Açıklama: İhracat edilen malın, kalite ve standardizasyon açısından belirtilen şartlara uygun olduğunu gösteren belgedir. Bu belge, özellikle endüstriyel ürünlerde veya yüksek değerli ürünlerde gereklidir.
- İçerik: Ürünün kalite test sonuçları, kullanılan malzemeler ve üretim koşulları gibi bilgiler içerir.
10. Packing List (Yükleme Listesi)
- Açıklama: Malların ambalaj, yükleme ve taşınma bilgilerini içeren belgedir. Yükleme listesi, malın türünü, miktarını ve ambalaj türünü açıkça belirtir.
- İçerik: Malların koli, paket veya palet bazında nasıl ambalajlandığı, her bir paketin içeriği ve ambalajın toplam ağırlığı gibi bilgiler içerir.
11. Cites Sertifikası (CITES Certificate)
- Açıklama: Nesli tükenmekte olan türlerin korunması amacıyla verilen sertifikadır. CITES (Convention on International Trade in Endangered Species) sertifikası, bu türlerin uluslararası ticaretine ilişkin düzenlemeleri yerine getirdiğini gösterir.
- Kullanım Alanı: Doğal ürünler, hayvanlar veya bitkilerle ilgili ihracatlarda kullanılır.
12. EUR.1 Sertifikası
- Açıklama: Serbest ticaret anlaşmalarına taraf ülkeler arasında, malların menşeini belgeleyen bir formdur. Bu belge, gümrük vergilerinin indirimi veya muafiyetinden faydalanabilmek için gereklidir.
- İçerik: Ürünlerin menşe ülkesini belirtir ve tercihli ticaret anlaşmalarına göre gümrük avantajları sağlanabilir.
13. Tedarikçi Deklarasyonu (Supplier’s Declaration)
- Açıklama: Tedarikçi tarafından düzenlenen ve malın menşeinin beyan edildiği bir belgedir. İhracatçı, bu belgeyi menşe şahadetnamesi yerine kullanabilir.
- Kullanım Alanı: Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılan bu belge, gümrük kolaylıkları sağlayabilir.
